Pęzino

Początkowo w Pęzinie znajdowała się siedziba rodu de Pansin, przejęta w połowie XIV wieku przez rodzinę Borków (Borcków). Pod koniec stulecia rozpoczęto tu budowę zamku dla joannickiego dostojnika Bernarda von Schulenburga. Założenie zamkowe wzniesiono na planie czworoboku i obejmowało dom mieszkalny (skrzydło wschodnie), potężną wieżę oraz potężne mury obwodowe. Całość otaczała fosa, zasilana wodami z obu rzek.

Pęzino
Zamek w Pęzinie, fot. Kapitel, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons

W 1482 roku zamek w Pęzinie przeszedł na własność joannitów i przez blisko 10 lat był siedzibą komandorii. W 1492 roku zamek powrócił w ręce rodu Borków, którzy byli w jego posiadaniu blisko 200 lat. Początkowo Borkowie przeprowadzili tylko skromne prace budowlane wybijając m.in otwory okienne we wschodnim odcinku muru obwodowego, oraz upiększając skrzydło mieszkalne ozdobnymi szczytami. Około 1600 roku przystąpiono do zakrojonych na szeroką skalę prac budowlanych wznosząc m.in jednotraktowe, trójkondygnacyjne skrzydło mieszkalne i przekształcając cały zamek w renesansową rezydencję, ze szczątkowo zachowanymi formami obronnymi.

Od 1680 roku warownia była zarządzana przez rodzinę Puttkamerów, którzy w 1703 roku stali się jej właścicielami. W połowie XIX wieku dobudowali oni do wschodniej pierzei skrzydła gotyckiego nowe, neogotyckie, skrzydło. W latach 60. XIX wieku Puttkamerowie uporządkowali otoczenie zamku, urządzając park krajobrazowy.

W 1935 roku w skrzydle wschodnim wybuchł pożar, który poważnie je uszkodził. W trakcie przeprowadzonego w latach 1936-1940 remontu wykonano jedną, wspólną dla skrzydła gotyckiego i neogotyckiego więźbę dachową i wyrównano ich obrys. Wybudowano także pomieszczenia przy południowym odcinku murów obwodowych tworząc nowe skrzydło zwane bramnym (z przejazdem prowadzącym na wewnętrzny dziedziniec).

Fot. tyt.: Shrink, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons