Pierwotnie na szczycie Góry Zamkowej znajdował się drewniano-ziemny gród plemienia Bobrzan, podniesiony w 1108 roku do rangi kasztelanii przez Bolesława Krzywoustego. Pierwsze wzmianki o niej, jako castrum Valan, pojawiają się w 1155 roku w bulli papieża Hadriana IV.
W 2. połowie XIII wieku, prawdopodobnie z inicjatywy księcia śląskiego Bolesława I Wysokiego, na szczycie wzgórza wzniesiono pierwszą murowaną warownię. Wzniesione wówczas na nieregularnym planie założenie obronne składało się z muru obronnego i sześciokątną wieży.
Na początku XIII wieku na zamku często przebywał książę Henryk I Brodaty wraz z małżonką Jadwigą (późniejszą świętą i patronką Śląska). Z inicjatywy księcia wzniesiono na zamku wieżę mieszkalną wieżę oraz liczącą 9 metrów kaplicę. Wkrótce zastąpiono dotychczasową sześciokątną wieżę nową o średnicy 12 metrów i grubości murów sięgających 3 metrów.
Druga połowa XIII wieku była burzliwym okresem w historii zamku, będącego we władaniu księcia legnickiego Bolesława II Rogatki, syna Henryka II Pobożnego. Znany z awanturniczego życia książę więził na zamku biskupa wrocławskiego Tomasza I (w 1256 roku) oraz swego bratanka, księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa (w 1277 roku).
W połowie XIV wieku, po przyłączeniu zamku Wleń do swojego księstwa, książę Bolko II Mały rozbudował warownię. Powstał wówczas tzw. zamek średni. Po jego śmierci księżna Agnieszka, w 1368 roku zamek w zastaw rycerzom von Zedlitz i od tej pory pozostaje on w rękach prywatnych. Podczas wojen husyckich, w 1428 roku umocniona i rozbudowana przez Tymo Koldnitza wleńska warownia była bezskutecznie oblegana przez husytów.
W następnych latach zamek wleński często zmieniał właściciel, który nie dbali o budowlę. Dopiero gdy w 1567 roku właścicielem zamku został Sebastian von Zedlitz, przystąpiono do przebudowy zrujnowanego zamku. Podczas prac przeprowadzonych w latach 1567-1574 wzmocniono obronność warowni, podwyższając mury obronne oraz wieżę. Prace nadzorował architekt Jerzy der Wahlig.
W 1605 roku właścicielem zamku został awanturnik Konrad von Zedlitz, który przyniósł zamkowi złą sławę. Wymuszał on na mieszkańcach różnorodne daniny i usługi, a jeżeli nie chcieli oni spełnić jego żądań, więził w lochu burmistrza miasta.
W czasie wojny trzydziestoletniej zamek był kilkakrotnie oblegany i zdobywany przez wojska szwedzkie i cesarskie. W 1646 roku wojska Szwedzkie ostatecznie się poddały, wojskom cesarskim dowodzonym przez generała Montecucoli, który, nakazał wysadzenie zamku, by już nigdy nie był bastionem oporu. Od tej pory budowla pozostaje w ruinie.
Po zakończeniu wojny nowym właścicielem zamku został pułkownik króla Francji Ludwika XIII Adam von Kaulhaus. Nie podjął on jednak on odbudowy zniszczonego zamku, lecz wzniósł na stokach Góry Zamkowej nowy pałac, w którym zamieszkiwał. W XVIII wieku zamek wraz z okolicznymi dobrami kupił hrabia Grünfeld, a po jego śmierci w 1804 roku przeszedł na własność rodziny von Haugwitz, w której rękach pozostawał do II wojny światowej.
Po zakończeniu działań wojennych, w latach 50. i 60. XX wieku przeprowadzono na zamku prace konserwatorskie i zabezpieczające zamku Wleń jako trwałej ruiny. W latach 1989-1994 prowadzono na zamku badania archeologiczne, których głównym celem było dalsze poznanie rozwoju przestrzennego warowni. W 2005 roku ze względu na zły stan techniczny zamek został zamknięty dla ruchu turystycznego. W kwietniu 2006 roku ze względu na brak zabezpieczeń runął mur południowo-zachodni, a baszta mocno się przechyliła. Dopiero w 2009 roku rozpoczęto prace, w wyniku których odbudowano zawalonego muru i zabezpieczono wieżę. Po remoncie Zamek został udostępniony do zwiedzania w 2018 roku.
Grafika tyt.: Wilhelm Loeillot, Alexander Duncker (1813-1897), Public domain, via Wikimedia Commons
_(9)_ID_596187.jpg){kind=link}
