Rawa Mazowiecka

Według kroniki Jana Długosza zamek w Rawie został ufundowany przez Kazimierza Wielkiego, to jednak bardziej prawdopodobne jest, że został wzniesiony przez księcia Siemowita IV do obrony południowej części Mazowsza.

Rawa Mazowiecka
Wieża zamkowa (fot. Polona.pl)

Zamek zbudowano na planie czworoboku, na kamiennym fundamencie, z basztami w narożach. Północnym skrzydłem był dwukondygnacyjny pałac książęcy. Wewnątrz, na dziedzińcu znajdowały się zabudowania gospodarcze i mieszkalne dla załogi zamku. Główna ośmioboczna baszta, usytuowana w południowo-zachodnim rogu, była więzieniem, a jednocześnie elementem obronnym bramy. Wysoki, gruby mur nadbudowany był cegłą i wyposażony w zadaszony ganek z równomiernie rozmieszczonymi strzelnicami na górnej kondygnacji. Baszta i mur były ze sobą połączone wewnętrznym przejściem. Wejście do zamku znajdowało się w wieży bramnej od południowej strony, naprzeciwko pałacu. Można się było do niej dostać tylko przez most zwodzony, ponieważ całość otoczona była obronną fosą.

Po pożarze w 1507 roku został odbudowany, a przy tym dodatkowo ufortyfikowany przeciw atakom artylerii. Od 1559 roku przechowywano w zamku skarb rawski na potrzeby wojska kwarcianego. W okresie najazdu Szwedów na Polskę został zdobyty przez nieprzyjaciela, splądrowany i wysadzony w powietrze. W 1776 roku starosta Franciszek Lanckoroński podjął próby ratowania zrujnowanej warowni, jednak w 1794 roku została ona ostatecznie opuszczona. Prusacy rozebrali część budowli, traktując ją jako źródło materiału budowlanego. Pozostała tylko ośmioboczna wieża, częściowo uszkodzona od uderzenia pioruna w 1859 roku.

W latach 50. XX wieku przeprowadzono na zamku prace konserwatorskie, podczas których zrekonstruowano wieżę i przylegający do niej fragment murów obwodowych. Obecnie w wieży znajduje się oddział Muzeum Ziemi Rawskiej.

Fot. tyt.: Narodowe Archiwum Cyfrowe